خودباوری و اعتماد به نفس.
تصور رسیدن به موفقیت بدون خودباوری و اعتماد به نفس عملا کاری غیرممکن است.
ممکن نیست تواناییهای خود را باور نداشته باشید و نسبت به خود احساس ناتوانی و حقارت داشته باشید، اما انتظار داشته باشید به تمام اهداف و موقعیت های عالی شغلی و اجتماعی دست پیدا کنید.
از سوی دیگر هیچ کس نمی تواند این احساس را به شما القا کند؛ و تا زمانی که خود قبول نکرده اید که ناتوان هستید، سخنان هیچ کس نمی تواند تاثیری بر روی توانایی های شما بگذارد.
تردیدهایی چون:
- آیا می توانم این کار را انجام دهم؟
- آیا می توانم بدون مشکل و ایراد خاص مسئولیتم را به مرحله اجرا دربیاورم؟
- آیا من هم می توانم مانند دیگران موفق شوم؟
…برای همگی ما بسیار آشنا هستند.
اگر شما هم جزو افرادی هستید که مرتبا با این دسته از سوالات روبرو می شوید و نسبت به نتیجه اقدامات خود چندان مطمئن نیستید، تا آخر این مقاله با ما همراه باشید.
آیا خودباوری همان اعتماد به نفس است؟
تصور بسیاری از ما این است که خودباوری یعنی بتوانیم به توانایی ها و قابلیت های خوداعتماد داشته باشیم.
به طور مثال اینکه بتوانیم بگوییم:
«من آشپز خوبی هستم.»
«من از عهده پخت هر نوع غذایی برمیام.»
«من در مدت زمان کم می تونم بهترین غذا رو برای مهمون هام آماده کنم.»
نگرش خاصی ازاعتماد به نفس می باشند.
اما این نوع خودباوری یک ایراد اساسی دارد و آن این که: مهارت های بسیار محدودی وجود دارند که ما می توانیم به خوبی آنها را انجام دهیم و در انجام آنها به درجه فوق العاده برسیم.
و این یعنی احساس خودباوری ما محدود می شود به زمانهایی که در حال انجام آن کارها هستیم.
پس ما فقط در حین انجام چند کار خاص احساس خودباوری و اعتماد به نفس خواهیم داشت.
و در سایر شرایط و زمان ها، بدون تجربه این احساس بی نظیر مجبور به انجام کارهای خود خواهیم بود.
اما حقیقت این است که:
خودباوری یعنی اعتماد و اتکا بر توانایی های شخصی خود برای تفکر و عمل کردن در راه مبارزه با چالش های زندگی!
خودباوری یعنی باور داشتن بر حق اساسی خود مبنی بر شاد بودن، شایسته بودن، ارزشمند بودن!
آیا داشتن خودباوری و اعتماد به نفس ارثی است؟
نکته مهمی که باید بدان توجه کنید اینست که خودباوری چیزی نیست که به طور مادرزادی در افراد ایجاد شود.
بلکه خودباوری و اعتماد به نفس چیزهایی هستند آموختنی.
میزان خودباوری به هیچ وجه در ژن و نهاد ما حک نشده است.
پس می توان با تمرین و تکرار میزان آن را بالا برد و مشکل کمبود آن را نیز حل کرد.
حال از کجا مطمئن شویم که این جمله درست است؟
کافیست کودکی را زیر نظر بگیرید و از او بخواهید کار خاصی را به شیوه جدیدی انجام دهد.
میبینیم که کودک پس از چند لحظه فکر کردن آن کار را هر چند غلط انجام می دهد و در انتظار تشویق شما می نشیند.
کودک هیچ گاه نمی گوید «نه من نمی توانم» و یا «من آدمی نیستم که از عهده این کار بربیام».
این نشان می دهد کودکان با این احساس متولد نمی شوند.
بلکه مشاهده رفتار و حرف های اطرافیان است که به آنها یاد می دهد چگونه باید از خود نسبت به مسائل گوناگون واکنش نشان دهند.
چه کسی باعث تضعیف خودباوری و اعتماد به نفس تان می شود؟ خودتان یا اطرافیان؟
زمانی که احساس می کنید از عهده انجام کاری برنمی آیید به آن جمله یا گفتگوی درونی خوب توجه کنید.
آیا این حرف ها از جانب خودتان است؟
یا از جانب والدین؟ دوستان؟ همکاران؟ بچه های زورگوی مدرسه؟ و یا هم کلاسی های حسود دانشگاهی؟
در بیشتر موارد آن صدای انتقادگر و تضعیف کن متعلق به خود شما نیست.
پس اگر متعلق به خود شما نیست چرا باید اجازه بدهید به حریم شخصی تان نفوذ کند وتوانایی های شما را هدف قرار دهد؟
آیا اطرافیان تان با تمام توانایی ها و قابلیت های شما آشنا هستند؟
و آیا آن موضوع را همانطور که شما میبینید، میبینند؟
با توجه به اینکه پاسخ این سوالات منفی می باشد، دیگران نمی توانند در مورد تواناییهای شما به درستی نظر بدهند.
پس به احتمال زیاد انچه که در این مورد می گویند اشتباه است و شما به هیچ وجه نباید جدی بگیرید.
۱۰ راهکار طلایی تیم شاه بابایی برای افزایش خودباوری و اعتماد به نفس
خودباوری و اعتماد به نفس از جمله مهارتهایی هستند که می توانند با تمرین و مطالعه کتاب های مربوط به آن، تقویت شوند.
راه های خاصی برای رسیدن به این هدف وجود دارند که در این بخش به برخی از آنها اشاره می کنیم.
راهکار اول: شبیه سازی کنید.
تمام افراد با اعتماد به نفس، این خصوصیت خود را آشکارا در رفتار خود نشان می دهند.
پس اولین مرحله افزایش اعتماد به نفس این است که فردی با اعتماد به نفس بالا را در نظر بگیرید.
سعی کنید مانند او رفتار کنید و موقعیت و باورهای خود را شبیه سازی کنید.
باورهای شبیه سازی شده، کلید شکستن قفل ذهنی شما و تغییرات ذهنی مورد نیاز شما هستند.
راهکار دوم:لباس مناسب و شیک بپوشید.
قبول کنیم یا نکنیم لباس ما گویای حالات شخصیتی و روحی ما می باشد.
نحوه پوشش ما نشان می دهد که آیا ما فردی هنجارشکن هستیم یا فردی ملاحظه گر و محترم؟!
نمی توانید انتظار داشته باشید با ظاهری نامرتب و ناآراسته مورد توجه کارفرما و اساتید خود قرار بگیرید، و آنها نیز شما را بهترین گزینه مستحق پیشرفت درنظر بگیرند.
از سوی دیگر زمانی که لباس تمیز و مناسب نپوشیده اید خودتان هم احساس خوبی نسبت به خودتان نخواهید داشت.
و حتی ممکن است در کنار فردی شیک پوش احساس حقارت و کم بود اعتماد به نفس داشته باشید.
پس هیچ گاه لباس اتو نشده، نامرتب و نامناسب نپوشید.
همین که خودتان احساس خوبی نسبت به ظاهر خودتان داشته باشید، دیگران نیز همین احساس را نسبت به شما خواهند داشت.
راهکار سوم: قاطعیت و جدیت را چاشنی لحن کلام خود کنید.
چه بسیار افرادی که ظاهری آراسته و مرتب دارند اما هنگامی که لب به سخن می گشایند، ترس و نبود اعتماد به نفس تمام سیگنال های مثبت ظاهری را از بین می برند.
پس اگر می خواهید دیگران شما را فردی قدرتمند ببینند و جدی بگیرند، در لحن و نحوه بیان خود تجدید نظر کنید.
اگر دیگران سخنان تان را جدی نمی گیرند شاید به این دلیل باشد که قاطعانه سخن نمی گویید.
و اگر می خواهید جدی گرفته شوید و اعتماد به نفس ناشی از آن را دریافت کنید باید جدی برخورد کنید.
جدی و قاطعانه!!
هیچگاه شک و تردید خود را در کلام خود بروز ندهید.
راهکار چهارم: از قانون بازتاب به نفع خودتان استفاده کنید.
طبق قانون بازتاب ما همان را از کائنات و جهان هستی دریافت می کنیم که در طول روز انعکاس می دهیم.
اگر انتظار دریافت انرژی مثبت و سیگنالهای مفید برای تقویت خودباوری و اعتماد به نفس داریم، باید خودمان انعکاس دهنده این حس و حال باشیم.
پس اگر می خواهید از این قانون به نفع خود استفاده کنید، کافیست لبخند بزنید و احساس مثبتی نسبت به زندگی و جهان هستی از خود ساطع کنید.
مطمئن باشید بازتاب این احساس در قالب خودباوری و اعتماد به نفس به خودتان باز خواهد گشت.
راهکار پنجم: قانون طلائی تمرین و تکرار را فراموش نکنید.
در مقالات قبلی گفتیم که هر مهارتی نیاز به تمرین و تکرار دارد.
این نکته حتی در مورد باور داشتن اعتماد به نفس هم صادق است.
کافیست از فردا هرگاه که احساس تردید یا عدم اطمینان نسبت به انجام کاری داشتید، دل را به دریا بزنید و کاری را بکنید که از انجامش ترس دارید.
به عبارتی دیگر همان کار را انجام دهید که افراد دارای اعتماد به نفس انجام می دهند.
هربار دچار تردید و استرس شدید همین کار را انجام دهید.
این یعنی تمرین و تکرار داشتن اعتماد به نفس و خودباوری!
مطمئن باشید با چند دفعه انگشت شمار تکرار این کار، عادت خواهید کرد با اعتماد به نفس و اطمینان تصمیم بگیرید.
راهکار ششم: آمادگی لازم برای انجام هر کاری را از قبل کسب کنید.
یکی از نکات اصلی کارهای روزمره این است که بدانیم هرچه آماده تر باشیم کمتر دچار اشتباه می شویم.
تمام متخصصان و کارشناسان باتجربه اعتماد به نفس دارند، زیرا زمان کافی صرف آماده سازی خود کرده اند.
برای کسب آمادگی راه های زیادی وجود دارد.
می توانید با متخصصان و صاحب نظران مشورت کنید و یا از کتاب یا مجله ای تخصصی مرتبط کمک بگیرید.
راهکار هفتم: بهترین راه کسب آمادگی و تغییر باور، مطالعه کتاب است.
بهترین راه تغییر باورها و کسب آمادگی مطالعه انواع کتاب است.
با مطالعه کتاب از نویسنده های مختلف می توانید با ابعاد مختلفی از زندگی آشنا شوید و هرچه که نیاز دارید را یاد بگیرید.
به همین دلیل گفته می شود که کتاب غذای روح است.
و مطالعه کتاب، شاه کلید رسیدن به آرزوها و موفقیت می باشد.
برای بالا بردن بهره وری و درک مفهوم مطالب بهتر است از تکنیک های تندخوانی و تقویت حافظه استفاده کنید.
این تکنیک ها به شما کمک خواهند کرد در مدت زمان کم، حجم زیادی از مطالب را مطالعه کرده و یاد بگیرید.
هر مطلب جدیدی که یاد می گیرید می تواند طوفانی در زندگی تان بر پا کند.
راهکار هشتم: تناسب اندام خود را حفظ کنید.
کافیست روزی نیم ساعت ورزش کنید.
و یا حدود یک ساعت پیاده روی کنید.
داشتن ظاهری سالم و متناسب، به شما حس بسیار خوبی خواهد داد و باعث خواهد شد اعتماد به نفس بیشتری نسبت به خود داشته باشید.
از سوی دیگر اگر تناسب اندام خود را حفظ نکنید ممکن است مورد قضاوت منفی اطرافیان قرار بگیرید و همین نگاه ها و حرف ها باعث تضعیف اعتماد به نفس و خودباوری تان خواهد گشت.
پس برای داشتن خودباوری و اعتماد به نفس به هیچ وجه این مورد را دست کم نگیرید.
راهکار نهم: موفقیت های خود را در یک لیست یادداشت کنید.
این لیست در دراز مدت کمک بسیار زیادی به شما خواهد کرد.
از یک سو باعث خواهد شد هر گاه دچار تعلل و یا تردید شدید، با مرور دستاوردهایتان احساس مثبت و بهتری نسبت به خود پیدا کنید.
و از سوی دیگر به شما یاداوری خواهند کرد که قبلا هم از پس غیرممکن ها برآمده اید و قبلا هم در شرایط سخت و طاقت فرسا قرار گرفته اید.
این یک مورد به تنهایی کافیست تا در سخت ترین شرایط هم احساس اعتماد به نفس داشته باشید.
راهکار دهم: به هیچ وجه خودتان را با شخص دیگر مقایسه نکنید.
یک مورد مهم که همگی باید بدان توجه کنیم اینست که شخصیت و خصوصیات هر شخص مختص خود او و منحصر به فرد است.
موقعیت ها و اتفاقات پیرامون هم برای افراد مختلف معنی و مفهوم خاص خود را دارد.
اینکه هر کس هر اتفاقی را از چه زاویه ای میبیند بستگی به تجربیات قبلی و گذشته او دارد.
با وجود تمام این تفاوت ها چرا باید خود را با دیگران مقایسه کنیم؟
حتی اگر سن و سال و شرایط خانوادگی ما یکسان باشد، باز بینهایت مورد درونی متفاوت وجود دارد که باعث می گردد هر یک به شیوه خود رفتار کنیم.
سخن آخر
زندگی بدون خودباوری و اعتماد به نفس بسان شنا در اقیانوسی است که پر از آبزی های خطرناک می باشد.
با هر حرکت و تکان این آبزی ها می توانند ما را از صحنه زندگی محو کنند و در خود ببلعند.
انسانی که خودباوری و اعتماد به نفس کافی دارد می تواند با حفظ آرامش از موج بازی در این اقیانوس بی کران لذت ببرد.
به قول مولانای جان:
چون ز آشکار و پنهان بیرون شدی به برهان
پاها دراز کن خوش می‌خسب در امانش
[…] باید همان کسی باشید که بیشترین اعتماد را به خود شما […]