مرحله مرور
در سال های قبل، مطالب بسیار زیادی را آموخته و به خاطر سپرده بودید ولی اکنون اکثر آن ها را فراموش کرده اید. آیا می توان علت را در ناقص انجام دادن مرحله مرور جست و جو کرد؟ تا کنون اشخاص زیادی را دیده و با آن ها آشنا شده اید ولی فقط نام تعداد محدودی از آن ها را به خاطر دارید، چرا؟
علت اکثر فراموشی ها در چنین مواردی به خاطر عدم یادآوری می باشد، به عبارت دیگر پس از مطالعه و یا به خاطر سپردن موضوعی، اکثراً آموخته ها با یک شیب تندی رو به فراموشی می روند که مرحلۀ مرور و یادآوری، از فراموشی آن ها جلوگیری می کند،
مثلاً صمیمی ترین دوست خود را در دوران کودکی به خاطر آورید حتماً نام او را می دانید، چون خاطرات دوران کودکی را بعضی از مواقع در ذهن مرور کرده اید.
حفظ و یادآوری مطالب نیز به همین منوال است.
اگر مطالب خوانده شده در زمان های مشخصی مرور و تکرار شوند مانع از فراموشی آن ها می شوید.
در هنگام مرور مطالب درسی لازم نیست کل مطلب را دوباره بخوانید بلکه خواندن خلاصه و مرور الگوی آن درس کافی بوده و موجب حفظ و ضبط مطالب در حافظۀ بلند مدت شده و فراموش نمی شوند.
کسانی که خود را برای امتحان سخت یا کنکور آماده می کنند، می توانند با استفاده از اصول الگو برداری، یک بار کتاب را بخوانند و مرحلۀ مرور را رعایت نمایند که در این صورت قبولی آن ها تضمین شده و به راحتی موفقیت را لمس خواهند کرد.
مرور باید در فواصل زمانی مشخص انجام گردد.
بیش از ۸۰ درصد مطالب خوانده شده بعد از ۲۴ ساعت فراموش می شوند در حالی که مرحلۀ مرور مانع از فراموشی مطالب خوانده شده می شود.
مراحل مرور در زمان هایمختلف به صورت زیر است:
الف) مرحله مرور بلافاصله
در اکثر مواقع وقتی تصمیم به خواندن دوبارۀ یک مطلب می گیرید، متوجه می شوید کهبعضی از مطالب برایتان تازه می باشد و به نظر می آید که دفعۀ اول نخوانده بودید، با وجود این که در مرتبۀ اول همان مطالب را فهمیده بودید.
به خاطر داشته باشید که فهمیدن مطلب دلیل بر یاد سپردن و یادآوری آن نیست.
بدین معنی که درک و فهمیدن، کار مغز است در حالی که به یاد سپردن، کار حافظه می باشد و فهمیدن ضامن یادآوری نیست.
شما فقط وقتی می توانید مطلبی را به یاد آورید که پس از فهمیدن، آن را به حافظه سپرده باشید.
خواندنِ بار اول موجب درک و فهمیدن آن شده و مرور بلافاصله موجب ضبط و نگهداری در حافظه می شود.
به عبارت دیگر فقط به فهمیدن چیزی اکتفا نکنید بلکه آن را به خاطر بسپارید.
مرور را با استفاده از الگوهای یادآوری انجام دهید، نه با خواندن دوبارۀ مطلب.
منظور از مرور بلافاصله، مرور مطلب در همان روز خوانده شده می باشد.
وقتی مطلب و یا کتاب تمام شد در همان روز، کلیۀ الگوها را مرور نمایید.
در هنگام شب قبل از خوابیدن نیز به مدت کوتاهی ( ۱۰ – ۵ دقیقه به ازای هر یک ساعت مطالعه) الگوها را مرور نموده یا از ذهن بگذرانید.
مرور بلافاصلۀ مطلب در به خاطر سپردن آن بسیار مؤثر خواهد بود.
ب) مرور روز بعد
هر روز مطالب روز قبل را به طور کامل مرور نمایید.
قبل از مرور، اصرار در خواندن مطالب بیشتر یا خواندن ادامۀ مطلب نداشته باشید.
بلکه ابتدا مطالب روز قبل را مرور نموده و سپس به مطالعه بپردازید.
چرا که زیاد خواندن مهم نیست، بلکه اهمیت خواندن در یاد گرفتن است.
همان طوری که در برنامۀ خود، ساعت معینی را جهت مطالعه اختصاص می دهید، باید مدت زمان کوتاهی را نیز جهت مرور مطالب، اختصاص دهید.
حتی اگر روزی وقت لازم جهت مطالعه نیافتید، مرور مطالب گذشته را حتماً انجام دهید.
مرور در یادگیری معجزه خواهد کرد.
مرحله مرور ، میزان یادسپاری مطالب را تقریباً تا ۱۰-۷ روز ثابت نگه می دارد و بعد از این مدت در صورت مرور نکردن، آموخته های شما رو به فراموشی خواهند رفت.
ج)مرور یک هفته بعد
یک هفته بعد سومین مرور را انجام دهید.
این مرحله یکی از مهمترین مراحل از مرحلۀ مرور است.
مرور مرحلۀ سوم آموخته های شما را تقریباً برای یک ماه حفظ می کند و در نظر داشته باشید که مرور مطالب آموخته شده مهمتر از خواندن کل مطلب است.
برحسب نیاز می توانید زمان دیگری را برای مرور در نظر بگیرید.
مثلاً اگر قرار است چهار ماه بعد یا آخر ترم امتحان بدهید، مرور یک ماه بعد را در نظر بگیرید.
یا اگر قصد دارید یک سال بعد کنکور بدهید یک ماه بعد از مرور مرحلۀ سوم، یک بار دیگر مرور را انجام دهید.
به همین ترتیب چهار ماه بعد، نیز مرور را تکرار کنید.
مرور تضمین کنندۀ آموخته های شما خواهد بود.
تذکر: منظور از مرحلۀ مرور تکرار کلمات کلیدی نوشته شده در الگو، با ساختن جمله های پر مفهوم و واضح، مغز را وادار به فعالیت نمایید و آموخته های خود را با صدای بلند و با حوصله تکرار کنید.
تکرار کلمات کلیدی پشت سر هم بدون کمک گرفتن از مغز، کاری عبث بوده و فقط وقت تلف کردن می باشد.
همچنین در هنگام مرور اگر قسمتی از الگو را متوجه نشدید یا فراموش کرده اید، با مراجعه به متن و تکمیل دوبارۀ الگو مرور را ادامه دهید.
جهت نظم بخشیدن به برنامۀ مطالعۀ خود، می توانید تمامی الگوهای یادآوری خود را در داخل یک پوشه و یا کلاسور بطور منظم قرار دهید و بر بالای هر صفحه نام کتاب یا متن مربوطه را نوشته و تاریخ های مرور را نیز یادداشت کنید.
در هنگام مرور، تمام الگوهای یادآوری را مرور نکنید بلکه فقط آن دسته از الگوهایی را که موعدشان رسیده، مرور نمایید.
در نهایت مرور را جزو برنامه های روزانۀ خود قرار دهید، مانند غذا خوردن.
به عبارت دیگر آن را برای خود به عنوان یک کار ضروری تلقی کنید.
کمتر و مفید خواندن بهتر از بیهوده و زیاد خواندن است
بدون دیدگاه