مطالعه در شب برای کنکور

مطالعه در شب برای کنکور

آیا مطالعه در شب برای کنکور کار درستی است؟
آیا سکوت شب باعث می شود بتوانیم بهتر تمرکز کنیم؟ و آیا این کار منجر به کسب رتبه مورد نظرمان می شود؟

پاسخ به این سوالات نمی تواند بر اساس پاره ای از حدسیات و فرضیات باشد، زیرا کنکور یکی از سرنوشت ساز ترین اتفاقات زندگی هر انسانی است که هر رفتار کوچک و بزرگی می تواند نتیجه آن را تغییر دهد.

مطالعه در روز یا مطالعه در شب برای کنکور؟

بر اساس جدیدترین مطالعات انجام شده در علم زیست شناسی، بدن در ساعات مختلف روز وظیفه انجام مسوولیت های خاصی را بر عهده دارد.
این موضوع باعث می شود بدن ما در ساعات مختلف روز توانایی ها و استعدادهای خاصی داشته باشد.
شاید بتوان گفت که این قابلیت بدن باعث می شود، بدن در ساعات مختلف روز با تغییرات خاصی روبرو شود و شاید عدم به موفقیت رسیدن پاره ای از فعالیت های ما در ساعات خاص روز همین موضوع باشد.

آیا عملکرد طبیعی مغزی و ذهنی ما بر پایه زمان بندی خاصی صورت می پذیرد؟

جدیدترین تحقیقات نشان می دهند که بهترین بازدهی حافظه بلند مدت بین ساعات ۱۸.۳۰ تا ۲۰.۳۰ می باشد، لذا این زمان اوقات بسیار مناسبی برای مطالعه مطالب جدید و حفظی به شمار می آید.
این در حالی است که ساعات اولیه صبح و پایانی شب، حافظه بلند مدت در پایین ترین سطح خود قرار دارد و به تبع آن یادگیری و درک مطالب جدید نیز به پایین ترین حد خود می رسد.

این بدین معنیست که اواخر شب و اوایل صبح، فعالیت ذهن ما بیشتر تحت کنترل حافظه کوتاه مدت می باشد.
این نکته بسیار حیاتی به ما کمک می کند تا بدانیم چه زمانی از روز به انجام چه فعالیتی مشغول شویم تا بتوانیم نتیجه درست و مناسبی به دست بیاوریم.

بهترین زمان برای مطالعه

بر اساس زمان بندی هایی که اعلام شد می توان بهترین زمان برای مطالعه داوطلبان کنکوری را شناسایی کرد.
همان طور که گفتیم در ساعات اولیه روز، حافظه کوتاه مدت کنترل ذهن را بر عهده می گیرد.
این حالت تا یک ساعت پس از بیدار شدن ادامه دارد و در این حالت میزان تمرکز و درک مطلب ذهن بسیار پایین می باشد.

به همین دلیل به تمام داوطلبان توصیه می شود که بعد از بیدار شدن کمی ورزش کنند تا خواب آلودگی از سرشان برود و سپس حتما یک صبحانه مقوی میل کنند تا انرژی لازم برای شروع یک روز پر کار را داشته باشند.
بعد از انجام این کارهای اساسی می توانند به سراغ کتاب ها بروند و فعالیت درسی خود را با مرور مطالب دیروزی شروع کنند.
داوطلبان باید سعی کنند در ساعات اولیه صبح و پایانی شب که حافظه بلند مدت در پایین ترین حد خود قرار دارد از مطالعه مطالب جدید اجتناب کنند زیرا مطالعه در این ساعات عملا هیچ دستاورد دراز مدتی برایشان نخواهد داشت.

چرا شب ها احساسات منفی بیشتری داریم؟

شاید شما هم جزو افرادی باشید که صبح ها که از خواب برمی خیزند، تا مدتها هیچ واکنش احساسی نسبت به محیط پیرامون پیدا نمی کنند و به همین دلیل سعی می کنند به سراغ درس و کتاب بروند.
یکی از دلایل این احساس، کند بودن متابولیسم بدن و شروع به فعالیت دیرهنگام آن می باشد.
هنگامی که متابولیسم بدن با کندی فعالیت کند، بدن زمان بیشتری نیاز دارد تا بتواند ارگان های مختلف بدن را بیدار کرده و ادامه فعالیت آنها را از سر بگیرد.
در این حالت احساسات بدن در کمترین حالت خود قرار دارد.

در طول روز و به مرور زمان میزان احساسات افراد با افزایش روبرو می شود.
جالب است بگوییم به دلیل وجود این خاصیت بدن، حتی میزان احساس یک واحد ثابت از درد در ساعات مختلف روز با هم متفاوت است .

در واقع  به طور طبیعی  در ساعات اولیه روز احساس درد کمتر است و رفته رفته با گسترش عملکرد سنسورهای احساسی در بدن، در ساعات پایانی شب احساس درد به بالاترین حد خود می رسد.
همین امر سبب می شود دردهای زایمان بیشتر در ساعات پایانی روز و نیمه های شب به سراغ زنان بیاید و همچنین شب ها بیشتر از روز از دندان درد بنالید.

راز نیمه های شب

آیا می دانستید که اکثر نوزادان از نیمه شب تا ساعت ۴ صبح به دنیا می آیند؟
و آیا می دانستید که بسیاری از بیماران در همین ساعات زندگی را بدرود می گویند؟
بسیاری از ارگان های بدن در این ساعات به خواب می روند و تعداد اندکی شروع به بازیابی انرژی و رفع اشکالات به وجود آمده در طول روز می کنند.

بیداری در این ساعات حیاتی و انجام فعالیت های گوناگون مانند درس خواندن که نیازمند صرف انرژی بسیار زیاد و درگیر شدن ارگان های مختلف بدن می باشد، باعث بروز اختلال در عملکرد اندام های مختلف بدن به خصوص ذهن می شود.
حیاتی بودن این ساعات برای فعالیت درست بدن باعث می شود به این نتیجه برسیم که مطالعه در شب برای کنکور نمی تواند کار درستی باشد.

صبح خود را چگونه شروع کنیم؟

برای اینکه جهت گیری هم سویی با حالات بدن و ذهن تان داشته باشید، پیشنهاد می کنیم کارهای سخت و چالش دار خود را صبح ها انجام دهید که کالبد روانتان در پایین ترین درجه واکنشی قرار دارند.
در این زمان که احساسات در پایین ترین حد خود قرار دارند، می توانید با دروسی مانند جبر و دیفرانسیل و درس های مفهومی-استنتاجی دیگر روبرو شوید بدون اینکه احساسات منفی مانع از یادگیری و به خاطر سپری تان شوند.

این کار کمک می کند کمتر عصبانی شوید و به ندرت دلشوره کنکور و دروس کنکوری را بگیرید.
اما فراموش نکنید که رفته رفته میزان احساسات درگیر در بدن افزایش پیدا می کند.
ساعت ۸ صبح، ساعت اوج ترشح هورمون کورتیزول در بدن می باشد که باعث بروز احساس استرس و اضطراب می گردد و سپس به تدریج کاهش می یابد.

هر چه به ساعت ۹ صبح نزدیک می شوید، حافظه کوتاه مدت تان بیشتر درگیر می شود و همین امر سبب می شود حافظه بلند مدت کم رنگ تر شود.
احساسات کم رنگ و حافظه بلند مدت ضعیف خلاصه حالت بدن در ساعات اولیه صبح می باشد.
لذا اگر قصد تصمیم گیری در مورد یک موضع حیاتی را دارید و یا نیازمند زمان مناسب برای مطالعه دروس مشکل و پیچیده هستید، این کار را حتما به ساعات پایانی صبح و اولیه ظهر منتقل کنید.

شب ها بخوابیم یا درس بخوانیم؟

اهمیت خواب شبانه بر هیچ کس پوشیده نیست.
در سال های اخیر شاهد این موضوع بوده ایم که بسیاری از داوطلبان کنکور تا بعد از نیمه شب بیدار می مانند و مشغول مطالعه می شوند.
اما متاسفانه همین افراد، به دلیل برهم خوردن تناسب ساعات خواب و بیداری از نظر تثبیت حافظه دچار مشکل می شوند.

می خواهید دلیل علمی این موضوع را بدانید؟
دلیل این اختلال به مراحل خواب انسان باز می گردد.
خواب انسان دارای ۵ مرحله می باشد که ۴ مرحله ابتدایی آن مربوط به خواب عمیق و مرحله آخر آن مربوط به REM می باشد.

منظور از REM جریان تسهیل کننده تثبیت حافظه می باشد که وظیفه ماندگار سازی اطلاعات دریافتی در حافظه را بر عهده دارد.
زمانی که برای مطالعه در شب برای کنکور برنامه ریزی می کنید، در واقع ذهن خود را از گذراندن مرحله پنجم خواب و تثبیت کردن مطالب محروم می کنید
از سوی دیگر داشتن خواب مفید و باکیفیت به شما کمک می کند تا بتوانید میزان یادگیری و به خاطرسپاری خود را افزایش دهید.

آیا برای بعد از ظهرمان برنامه ریزی درسی داشته باشیم؟

گفتیم که در ساعات اولیه صبح، بدن از پایین ترین سرعت واکنشی برخوردار است.
اما این واکنش به تدریج بهبود یافته و در ساعات عصر و بعدازظهر با افزایش قابل توجهی به درجه مفید می رسد.

هنگام عصر سرعت متابولیسم بدن در بالاترین میزان خود قرار می گیرد و مجددا تا ساعات اولیه صبح به تدریج کاهش می یابد.
در همین حین عملکرد حافظه نیز رو به بهبود می رود و همین امر سبب می شود تا بتوانید از تایم عصرگاهی برای مطالعه درس ها و مطالب فرار استفاده کنید.

مزایای مطالعه در شب برای کنکور

با رسیدن به ساعات پایانی روز، شب فرا می رسد و برخی داوطلبان که مطالعه در شب را برای آماده شدن برای کنکور انتخاب کرده اند به کتاب ها و جزوه های خود رجوع می کنند.
این افراد دلایل زیادی را برای انتخاب شب به عنوان زمان مطالعه خود عنوان می کنند که مهمترین آنها وجود آرامش و سکوت عمیق در شب می باشد.
برخی نیز معتقدند شب ها بیشتر می توانند تمرکز خود را کنترل کنند و حواس پرتی کمتری به سراغشان می آید.

زیرا هنگام شب اکثر افراد خواب هستند و به احتمال زیاد به بیشتر دوستان خود دسترسی نخواهند داشت.
از سوی دیگر، شبکه های اجتماعی هم با یک تعطیلی نسبی روبرو هستند و کمتر حواسشان را برهم می زنند.

میزان خلاقیت در هنگام شب به طرز چشمگیری افزایش می یابد و تصویرسازی ذهنی در این ساعات به اوج خود می رسد.
شاید همه این دلایل در مجموع سبب می شوند تا برخی از داوطلبان اقدام به مطالعه در شب برای کنکور داشته باشند.

آیا زمان انتخابی ما برای مطالعه ممکن است باعث ایجاد خستگی شود؟

عوامل بسیار زیادی باعث ایجاد حس خستگی می شود و همین حس مانع بزرگی در ایجاد تمرکز و درک مطالب محسوب می شود.
یکی از دلایلی که باعث بروز خستگی می شود، دشواری مطالب و غیرقابل درک بودن آنها می باشد.
یعنی هر چه برای درک یک نکته زمان بیشتری صرف کنید، سرعت پیشروی تان کندتر خواهد بود.

و هرچه کندتر پیش بروید احساس خستگی و فرسودگی بیشتری خواهید کرد.
عامل بعدی نبود برنامه ای کاربردی و مدون می باشد که باعث می شود درک درست و شفافی از آنچه که پیش روی شماست نداشته باشید.
وضوح پایین نقشه مسیر پیش رو باعث می شود دچار احساس سردرگمی شوید و ندانید برای رسیدن به هدف خود چه کاری باید انجام دهید.

همین امر باعث هدر رفتن انرژی ذهنی و به تبع آن ایجاد احساس خستگی مفرط و زودرس می گردد وخیلی زود شما را از ادامه مسیر دلزه، ناامید و خسته می کند.
عامل نهایی ایجاد حس خستگی، انتخاب ساعات نامناسب روز برای مطالعه کنکوری می باشد.
مطمئن باشید نمی توانید با الگوبرداری خشک از اطرافیان و نفرات برتر کنکور برای خود برنامه ریزی موفقی داشته باشید.

بلکه باید با رسیدن به شناخت درستی از روحیات و خلقیات خود، ساعاتی را انتخاب کنید که می توانید در آن بیشترین بازدهی را داشته باشید.
برای مثال هیچ گاه مطالعه دروس مشکلی را که نیاز به تمرکز عمیق و استدلال و استنتاج دارند را به ساعات آخر شب موکول نکنید.
و یا هیچ گاه تایمی که برای خواب بعدازظهر ترجیح می دهید را صرف مطالعه دروس شیمی و فیزیک ننمایید.

اگر قصد تغییر ساعات مطالعه تان را دارید بهتر است در ساعات جدید انتخابی، به مطالعه دروس شیرین و بسیار آسان عمومی بپردازید تا به مرور زمان ذهن تان به مطالعه در آن بخش از روز عادت کند.
اگر زمان انتخابی تان برای مطالعه باعث می شود دچار احساس خستگی و کسلی شوید، باید بدانید که در انتخاب زمان مرتکب اشتباه شده اید.

نحوه مطالعه در شب برای کنکور

هنگام شب، از مطالعه پراکنده و بی برنامه به شدت خودداری کنید.
این کار به شدت باعث پایین آمدن راندمان ذهنی تان می شود و موجب می گردد در هنگام مطالعه با حجم کم هم دچار احساس خستگی و فرسودگی شوید.

به همین دلیل یکی از از اساسی ترین اصولی که هنگام مطالعه در شب باید رعایت کنید اینست که هدف و مسیر خود را به وضوح مشخص کنید.
در این برنامه ریزی باید میزان مطالعه، استراحت، حجم مروری، حجم مطالعه جدید، تمرین، خواب، تغذیه و … مورد توجه و زمان بندی قرار بگیرند.

مکان مناسب برای مطالعه در شب برای کنکور

اگر قصد دارید برای مطالعه کنکوری شب را انتخاب کنید، توصیه می کنیم حتما به انتخاب مکان خود به شدت دقت کنید.
انتخاب مکانی گرم باعث ایجاد احساس خواب آلودگی و پایین آمدن تمرکز خواهد شد و همین امر باعث می گردد بازدهی بسیار پایینی از مطالب خوانده شده کسب کنید.

این نکته در زمستان که محیط اطراف سرد و گرما دلپذیرتر است، تاثیرگذاری بیشتری خواهد داشت.
توجه داشته باشید که دمای مناسب برای بدن به طور متوسط معادل ۲۴-۲۵ سانتیگراد می باشد.

نحوه نشستن خود را با دقت انتخاب کنید

همه می دانیم که نحوه نشستن غلط باعث بروز دردهای مفصلی کتف و ماهیچه ای سرشانه، درد گردن و کمر می شود.
علاوه بر این اینها نشستن نیم خیز و یا مطالعه در حالت خوابیده و دراز کش باعث ایجاد احساس خواب آلودگی و سردرگمی می گردد.
اگر در این حالت شروع به مطالعه کنید، دیری نمی پاید که دچار احساس خواب آلودگی شده و مجبور به بازگشت به رختخواب تان می شوید.

پس سعی کنید همیشه هنگام مطالعه صاف بنشینید و در صورت امکان از میز و صندلی استاندارد برای نشستن استفاده کنید.
سر خود را نیز زیاد به سمت جلو خم نکنید تا به مرور زمان دچار آرتروز گردن و آسیب های ناشی از آن نشوید.

آیا پرخوری باعث ضعف تمرکز می شود؟

برای همه ما اتفاق افتاده است که بعد از صرف غذا، دچار احساس سنگینی و خواب آلودگی شویم.
حال اگر زمان انتخابی ما برای مطالعه شب باشد و شب هم غذای سنگین صرف کرده باشیم، باید برای داشتن احساس سنگینی و خواب آلودگی آماده شویم.
در این حالت بدن بیشتر احساس خستگی می کند و در مقابل یادگیری مطالب جدید توانش را از دست می دهد.

به همین دلیل توصیه تیم شاه بابایی به شما اینست که به هیچ وجه شام سنگین میل نکنید و اگر قصد دارید بعد از صرف غذا اقدام به مطالعه نمایید، بلافاصله این کار را انجام ندهید.
بهتر است کمی قدم بزنید، یه فنجان آب گرم بنوشید، و بعد از اینکه هوشیاریتان را به دست آوردید به سوی کتابهایتان برگردید.

به اکسیژن رسانی به بدنتان بیشتر اهمیت دهید

یکی از دلایل اصلی خمیازه کشیدن و ایجاد احساس خواب آلودگی، نرسیدن اکسیژن کافی به مغز است.
هنگام مطالعه در شب برای کنکور حتما به تهویه هوای اتاق تان توجه بیشتری داشته باشید و هر از گاهی با باز کردن پنجره اتاق بدن خود را در معرض یک بازیابی تنفسی قرار دهید.

سعی کنید هر از گاهی نفس عمیق بکشید و بازدم خود را آهسته از طریق دهان بیرون دهید.
این کار کمک بسیار زیادی به بیشتر شدن تمرکز و بالا رفتن سطح انرژی بدنتان خواهد کرد.

دوش گرفتن قبل از مطالعه؛ اقدامی مناسب یا نامناسب؟

اگر با آب گرم دوش بگیرید، قطعا اقدامی نامناسب برای مطالعه تلقی می شود زیرا باعث ایجاد احساس خواب آلودگی می گردد.
اما دوش گرفتن با آب سرد باعث دور شدن احساس خواب آلودگی و بی حوصلگی از بدنتان می شود و احساس خوب و پرانژی بودن را برایتان به ارمغان می آورد.

شب ها بخوابیم یا درس بخوانیم؟

همانطور که در بخش های مختلف این مقاله دیدیم، مطالعه در شب برای کنکور عوارض و معایب بسیار زیادی به همراه دارد.
با این وجود تیم تحقیقاتی شاه بابایی نمی تواند به طور قطع بگوید که درس خواند در شب کاری کاملا اشتباه است.

ولی توصیه اکید ما به شما اینست که در طول شب حتما ۶ ساعت خواب مفید داشته باشید و به سیستم ایمنی بدن وارگانهای مختلف آن اجازه ترمیم و مدیریت سلولی شبانه بدهید تا بتوانند شما را در مسیر رسیدن به اهداف با ارزش تان یاری کنند.